به نقل از «جام جم آنلاین»

آداب سلام کردن در اسلام

تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۸۵۳۴۲۶

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از تبیان؛ در اسلام، برخوردهای عمومی نظیر گفتن سلام، سخن گفتن، شنیدن، شوخی كردن، شركت در مجالس عمومی، مشورت، امر به معروف كردن و... تابع آداب خاصی است كه در این مبحث درباره آن سخن می‌گوییم.

الف) آداب سلام

سلام، اولین كلمه احترام‌آمیز در برخوردهای اجتماعی است كه هیچ زحمت و دردسری برای گوینده آن ندارد، ولی آثار ارزشمند فراوانی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چه بسیار دوستی‌های ارزنده و گران‌بهایی كه در پرتو سلام آغاز شده است و چه بسیار دشمنی‌هایی كه با سلام گفتن از بین رفته است.
در آداب اسلامی، سلام به اندازه‌ای اهمیت دارد كه رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرماید: "مَنْ بدأ بالكلامِ قَبْلَ السّلامِ فَلاتُجیبُوهُ؛ به كسی كه بدون ادای سلام، لب به سخن گشود، جواب ندهید ".1
با این حال، سلام كردن آدابی دارد كه رعایت آن، آثارش را بیشتر می‌كند.

یك‌ـ افشای سلام

امام باقر(ع) می‌فرماید: "اَفْشُوا السَّلامَ؛ سلام خود را آشكار كنید. "2 منظور از افشای سلام، آشكار كردن آن است. "آشكار كردن سلام به این است كه به هركس برخوردید، سلام كنید، هر كه خواهد باشد ".3
آشكار كردن سلام چند حُسن دارد: اول اینكه كسی كه در پاسخ دادن كوتاهی كند، عذری نمی‌‌تواند داشته باشد. دوم اینكه نشانه فروتنی و تواضع است. سوم اینكه نشانه علاقه‌مندی شخص سلام دهنده به سلامتی و آغاز دوستی با طرف مقابل است.
سلامی كه زیرلب یا آهسته باشد، می‌تواند بیانگر اجبار یا فقط رفع مسئولیت باشد تا دیگران، فرد را بی‌ادب ندانند.

دوـ رعایت مراتب سلام گفتن

سلام كردن، مستحب و امری دلخواه است. هركس می‌تواند اول سلام گوید و از ثواب آن برخوردار شود، ولی بهتر است مراتب آن رعایت شود. امام صادق(ع) می‌فرماید: "یُسَلّمُ الصَّغیرُ عَلَی الكبیر وَ المارُّ عَلَی القاعِدِ و القلیلُ عَلَی الْكَثیر؛ كوچك بر بزرگ، رهگذر بر نشسته و گروه اندك بر گروه بزرگ سلام كند. "4 در جایی دیگر نیز می‌فرماید: "یسَّلمُ الرّاكِبُ عَلَی الماشی وَ القائم عَلَی القاعد؛ سواره بر پیاده و ایستاده بر نشسته سلام كند ".5
فراموش نكنیم: "البادی بِالسَّلام اَولی باِللهِ و بِرَسولِهِ؛ آن‌كه آغاز سلام كند، به خدا و رسولش نزدیك‌تر است. "6 همین‌طور "ألبادی بِالسَّلامِ بَریءٌ مِنَ الكِبْرِِ؛ آن‌كه سلام می‌كند، از تكبّر بر كنار است ".7

سه‌ـ پاسخ شایسته به سلام

در آداب اسلامی، پاسخ هر سلام و تحیّتی، باید كامل‌تر از آن یا دست كم مطابق آن باشد. خداوند در قرآن می‌فرماید:
وَإِذَا حُیِّیْتُم بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَی كُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا. (نساء: 86)
و چون به شما درود گفته شد، شما به [صورتی] بهتر از آن درود گویید یا همان را [در پاسخ] برگردانید؛ كه خداوند همواره به هر چیزی حسا‌برس است.
منظور از كامل بودن پاسخ این است كه اگر كسی بگوید: "سلام "، در پاسخ باید گفت: "سلامٌ علیكم ". اگر كسی بگوید: "سلامٌ علیكم "، در پاسخ او باید گفت: "سلامٌ علیكم و رَحمة الله " یا اگر بگوید: "سلامٌ علیكم و رحمه الله "، در پاسخ او باید گفت: "سلامٌ علیكم و رحمه الله و بركاته ".

چهارـ تساوی در سلام

مسلمان نباید در سلام، میان افراد از جهت دارایی و فقر تفاوتی بگذارد. امام رضا(ع) در این باره می‌فرماید:
اگركسی به مسلمان فقیری، همانند سلامی كه به یك ثروتمند می‌دهد، سلام ندهد، خداوند عزّوجل در روز قیامت علیه او خشمناك خواهد بود.8

پنچ‌ـ میانه‌روی در سلام

نكته دیگر در آداب سلام، پرهیز از افراط و تفریط در سلام است. گاهی سلام به اندازه‌ای همراه با احترام است كه بیشتر به تظاهر و ریا و چاپلوسی می‌ماند و گاهی نیز به تناسب موقعیت معنوی افراد، سلام مناسبی به آنها داده نمی‌‌شود كه هر دو نارواست. باید به تناسب معنوی هركس به او سلام كرد. اگر سلام فقط احترام ظاهری باشد و در دل به مؤمنان ارادت نداشته باشیم، این كار، نفاق و دورویی است. همچنین اگر به آنها بی‌اعتنایی كنیم و در حدّ ارادت قلبی، به شایستگی سلام ندهیم، كوتاهی كرده‌ایم. پس شایسته است كه حدّ هر كسی را رعایت كرد و از افراط و تفریط در سلام پرهیز شود.9 امیر مؤمنان علی(ع) می‌فرماید:
لاتَبلُغُ فی سَلامِكَ عَلَی الاِخوانِِ حَدَّ النِفاقِ و لا تقصُرهُم عَن دَرَجَةِ الْاِسْتحقاقِ.10
در سلام دادن به برادران [دینی] نه در حدّ ریا غُلو كنید و نه از اندازه شایستگی‌شان كوتاهی ورزید.

شش‌ـ خودداری از سلام دادن به برخی افراد

در آداب اسلامی، سلام كردن به چند گروه استحباب ندارد، از جمله:
اول‌ـ افرادی كه به دلیل اشتغال به برخی كارها، هنگام پاسخ گفتن سلام، ممكن است دچار مشكل شوند. برای مثال، امام صادق(ع) می‌فرماید:
ثُلاثٌة لایُسلَّمون الماشی مَعَ الجنازة و الماشی اِلَی الجُمُعةَ و فی بَیت الحمّام لِمَن لا اَزار لَه. 11
به سه كس سلام نكنید: كسی كه همراه جنازه می‌رود، كسی كه به نماز جمعه می‌رود و به كسی كه در حمام لباس بر تن ندارد.
همین‌گونه است وضعیت كسانی كه در حال خوردن یا در حال مسواك زدن هستند.
دوم‌ـ كسانی كه به سبب كارهای نامشروع و ناشایست، لیاقت دوستی و سلام كردن ندارند، مانند افراد شراب‌خوار، رباخوار و قمارباز. البته اگر سلام دادن در اصلاح و هدایت آنها مؤثر باشد، اشكال ندارد.12
سوم‌ـ افرادی كه با سلام دادن به آنها ممكن است مفسده ایجاد شود، مانند: سلام دادن به زنان جوان. امام علی(ع) به زنان جوان سلام نمی‌‌كرد و می‌فرمود: "می‌ترسم آوازش مرا خوش آید و پاداش كمتری از آنچه می‌جویم، به من رسد ".13
چهارم‌ـ به افراد غیرمسلمان هم نباید در حالت عادی سلام كرد، مگر اینكه خود ابتدا سلام كنند. در این صورت، پاسخ دادن لازم است، آن ‌هم به‌صورت "علیكم " نه "سلام " یا "سلامٌ علیكم ".

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: سلام کردن آداب سلام پاسخ به سلام سلام دادن سلام کردن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۸۵۳۴۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اعلام برنامه‌های حرم حضرت معصومه(س) به‌مناسبت دهه کرامت

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی گفت: «حضرت معصومه سلام الله علیها؛ بهترین دختر دنیا، الگوی عفاف و حجاب» به عنوان شعار محوری برای قم انتخاب شده است و برنامه‌های این دهه کرامت پیرامون این موضوع انتخاب شده است‌. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد مشرف در نشست خبری تشریح برنامه های آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها به مناسبت دهه کرامت که پیش از ظهر امروز در سالن جلسات پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم برگزار شد، اظهار داشت: با توجه به روایت امام رضا علیه السلام «الامام عز المؤمنین» شعار سراسری دهه کرامت «باشما سربلند هستیم» انتخاب شده است.

وی افزود: «حضرت معصومه سلام الله علیها؛ بهترین دختر دنیا، الگوی عفاف و حجاب» به عنوان شعار محوری برای قم انتخاب شده است و برنامه‌های این دهه کرامت پیرامون این موضوع انتخاب شده است.

رئیس ستاد آیین های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت(س) گفت: رایزنی‌هایی صورت گرفته است که حرم حضرت معصومه سلام الله علیها دبیرخانه ستاد ملی تکریم دختران شود و این مکان قرارگاه و پایگاهی برای راهبری کنشگران اجتماعی در حوزه تکریم دختران باشد.

وی در رابطه با جشن‌های دهه کرامت عنوان کرد: مراسم افتتاحیه جشن‌های دهه کرامت در روز پنجشنبه 20 اردیبهشت ساعت 7:30 با حضور تولیت‌ها و اقشار مختلف مردم در شبستان امام خمینی (ره) برگزار می‌شود. این برنامه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر مقام معظم رهبری و قرائت قرآن و مدیحه سرایی توسط حیدرزاده و شعر خوانی آیینی مجید تال برگزار می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشرف ادامه داد: مراسم شب میلاد (جمعه) معصومه سلام الله علیها با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین حسین استاد عالی و مدیحه سرایی سید مجید بنی فاطمه همراه است. همچنین در شام ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها نیز با سخنرانی با شعر خوانی صابر خراسانی و مداحی محمود کریمی برگزار می‌شود.

وی افزود: در شب ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها بعد از اقامه نماز جمعه، قرائت سراسری زیارت نامه حضرت معصومه سلام الله علیها در بقاع متبرکه و مساجد سراسر کشور همزمان با حرم حضرت معصومه سلام الله علیها برگزار خواهد شد.

وی تصریح کرد: روز جمعه برنامه‌ای با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین رفیعی و خطبه خوانی و مدحیه سرایی محمدرضا طاهری برگزار خواهد شد.

رئیس ستاد آیین‌های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت(س) گفت: چهارشنبه 19 اردیبهشت در شبستان امام خمینی (ره) جشن پنج هزار دانشجویان دختر سراسر کشور برگزار می‌شود که این برنامه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان و مداحی حدادیان و شهر خوانی آیینی برقعی همراه است.

وی با بیان اینکه اعزام خادمان حرم حضرت معصومه سلام الله علیها با عنوان سفیران کرامت از دیگر برنامه های دهه کرامت است، تصریح کرد: تا کنون طرح سفیران کریمه برای 25 استان و 29 کشور هماهنگ شده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشرف بیان کرد: به نیت ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به قم در سال 201 هجری قمری، در 201 سراسر دنیا مراسم و جشن های میلاد حضرت معصومه سلام الله علیها و دهه کرامت برگزار می‌شود.

وی با اشاره به برگزاری جشن تکلیف نو مکلفان در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها افزود: برگزاری مسابقه قرآنی ویژه بانوان، معرفی حافظان کل قرآن و کسانی که در مرکز حفظ قرآن آستان مقدس حضرت معصومه سلام الله علیها موفق به حفظ شدند، برگزاری جلسه نقد و بررسی کتاب، نشست های علمی و ترویجی درباره معرفی شخصیت حضرت معصومه سلام الله علیها از دیگر برنامه‌هایی است که برای این ایام در نظر گرفته شده است.

رئیس ستاد آیین های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت(س) با اشاره به اینکه مراسم خطبه خوانی ویژه بانوان نیز برگزار می‌شود، عنوان کرد: در این ایام اجتماعاتی ویژه بانوان برگزار می‌شود که از جمله آن‌ها اجتماع بانوان طلبه در 23 اردیبهشت ساعت 10:30، اجتماع بانوان امدادگر و محفل ادبی شعر ویژه بانوان است.

وی ادامه داد: اجتماع بانوان بین الملل، جشن‌های مردمی به زبان عربی، آذری و اردو از دیگر برنامه‌های بخش بین‌الملل حرم حضرت معصومه سلام الله علیها است.

حجت‌الاسلام والمسلمین مشرف عنوان کرد: پخش برنامه‌ها از رسانه ملی و شبکه‌های اجتماعی از جمله برنامه ریزی‌های حرم حضرت معصومه سلام الله علیها برای دهه کرامت است.

وی با اشاره به برگزاری به ویژه برنامه‌هایی برای کودکان و نوجوانان گفت: در این ایام از کودکان و نوجوانان مورد تکریم ویژه قرار می‌گیرند و از متبرکات حرم حضرت معصومه هدیه ای به آن‌ها داده می‌شود.

رئیس ستاد آیین های فاطمی و معاون فرهنگی آستان مقدس کریمه اهل‌بیت(س) یادآور شد: بازدید از موزه حرم حضرت معصومه سلام الله علیها در روز میلاد به صورت رایگان و در دیگر روزهای دهه کرامت به صورت نیم بها میزبان علاقه‌مندان است.

انتهای پیام/